Xe đạp tuột xích là tình huống khá phổ biến đối với những người thường xuyên đạp xe. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này và làm thế nào để khắc phục? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên.

1. Biểu hiện xe đạp của bạn đã bị tuột xích

Xe đạp tuột xích là tình trạng dây xích bị tuột ra khỏi các bánh răng (đĩa trước hoặc líp sau), khiến cho xe không thể di chuyển được. Đây là một trong những sự cố khá phổ biến đối với người đi xe đạp.

Các biểu hiện khi xe đạp bị tuột xích là:

• Tiếng kêu bất thường: Khi đạp xe, bạn sẽ nghe thấy tiếng kêu lục cục, xích cọ xát vào khung xe.

• Xe đạp nặng chân: Cảm giác đạp xe trở nên nặng nề, khó khăn hơn bình thường.

• Chuyển số khó khăn: Việc chuyển số trở nên không mượt mà, thậm chí có thể bị kẹt số.

• Xích bị trùng hoặc quá căng: Bạn có thể quan sát thấy xích bị trùng hoặc quá căng, không ăn khớp với các bánh răng.

• Xích bị vướng vào các bộ phận khác: Xích có thể bị vướng vào bánh xe, khung xe hoặc các bộ phận khác, gây cản trở quá trình đạp xe.

2. Nguyên nhân xe đạp bị tuột xích

Xe đạp bị tuột xích là sự cố phổ biến, dưới đây là một số nguyên nhân chính gây nên tình trạng này:

• Xích hoặc bánh răng bị mòn: Sau một thời gian dài sử dụng, xích xe sẽ bị mòn, các mắt xích giãn ra và không còn ăn khớp với bánh răng. Các răng của đĩa trước hoặc líp sau bị mòn cũng là nguyên nhân khiến xích bị tuột.

• Xích không được căn chỉnh đúng cách: Căn chỉnh xích quá căng hoặc quá lỏng (xích quá ngắn hoặc dài) đều có thể gây ra tình trạng tuột xích. Ngoài ra, chéo xích do sang líp nhỏ nhất kết hợp với dĩa nhỏ nhất, hay líp lớn nhất với dĩa lớn nhất cũng có thể gây nên sự cố tuột xích.

• Bánh xe hoặc bộ truyền động bị lỏng: Các bộ phận như líp, đĩa, trục giữa... bị lỏng sẽ ảnh hưởng đến khả năng ăn khớp của xích.

• Xích bị bẩn: Bụi bẩn bám vào xích làm giảm khả năng bám dính của xích với bánh răng.

3. Cách sửa xe đạp bị tuột xích

Phải cắt xích

Đối với trường hợp xích quá dài hoặc xích bị giãn, bạn thực hiện cắt xích theo các bước sau:

Bước 1: Đặt xích vào dụng cụ cắt xích

Bạn đặt dây xích vào vị trí cắt xích trên dụng cụ cắt xích. Sau đó, xoay phần tay cầm trên mặt xích để mở kết nối mắt xích.

Bước 2: Mở các mối xích

Để mở các mối xích, bạn đẩy con lăn ra khỏi chuỗi xích và gỡ liên kết giữa hai mắt xích.

Bước 3: Lặp lại quá trình

Lặp lại bước 1 và bước 2 để loại bỏ các liên kết tiếp theo cho đến khi chuỗi xích có độ dài phù hợp.

Bước 4: Kiểm tra bánh răng Derailleur (cùi đề)

Trong trường hợp dây xích rơi ra phía sau, bạn cần kiểm tra lại các bánh răng Derailleur (cùi đề) bằng cách đặt xích vào phía trước bánh răng dẫn hướng cao nhất và luồn xích vào lồng ròng rọc dẫn hướng.

Bước 5: Luồn xích qua lồng phía sau của Derailleur

Luồn xích qua lồng phía sau của Derailleur và đặt xích vào bánh răng thứ hai đúng hướng theo bánh dẫn. 

Bước 6: Nối lại dây xích

Để nối lại dây xích, bạn đặt con lăn vào phần kết nối giữa hai mặt xích và đẩy con lăn, đặt khoảng cách đều giữa các tấm để khóa liên kết giữa hai mắt xích

Bước 7: Kiểm tra liên kết xích

Kiểm tra lại liên kết xích, nếu liên kết bị cứng hoặc khó đạp, tiếp tục sử dụng dụng cụ cắt xích để nới lỏng đến khi phù hợp nhất.

Không phải cắt xích

Đối với trường hợp xích không quá dài, không phải cắt xích, bạn thực hiện:

Bước 1: Trước khi sử dụng xe đạp, bạn dùng tay đề trái để chuyển xuống đĩa phía trước thấp nhất. Khi đĩa phía trước ở mức thấp nhất, dây xích sẽ căng nhất. Sau đó, bắt đầu đạp xe như bình thường để xích tự điều chỉnh lại chuỗi.

Bước 2: Nếu bước 1 không thành công, hãy xuống xe và nâng bánh xe sau lên và xoay bàn đạp bằng tay. Việc này sẽ giúp bạn kiểm tra xem xích có đang ở đúng vị trí không và có thể điều chỉnh lại.

Bước 3: Nếu vẫn chưa khắc phục được, tại vị trí cùi đề, hãy dùng lực đẩy về phía trước để giảm lực căng trên dây xích. Sau đó, nâng dây xích lên và đặt lại vào đúng vị trí đĩa. Tiếp tục xoay bàn đạp bằng tay trong khi nâng bánh sau để chỉnh lại xích.

Ngoài ra, bạn cũng cần lau dọn, kiểm tra, sửa hoặc thay thế linh kiện nếu không muốn sự cố tuột xích lặp lại:

• Thay thế xích, bánh răng mới nếu xích, bánh răng cũ đã quá mòn

• Siết chặt ốc vít để đảm bảo các bộ phận như líp, đĩa, trục ăn khớp tốt với xích

• Làm sạch xích bằng dung dịch vệ sinh và bôi trơn để đảm bảo xích hoạt động mượt mà hơn

• Hạn chế sử dụng líp nhỏ nhất kết hợp với đĩa nhỏ nhất hoặc líp lớn nhất với đĩa lớn nhất để tránh tình trạng chéo xích gây tuột xích

Xe đạp tuột xích là sự cố khá phổ biến và có thể gây ra nhiều bất tiện. Tuy nhiên, nếu nắm rõ nguyên nhân và áp dụng biện pháp khắc phục đơn giản, bạn hoàn toàn có thể tự giải quyết vấn đề này.